De CandleStick grafiek

 


Herkennen van patronen in de CandleStick grafiek.

De kracht van de Candlestick analyse is erin gelegen, dat de vorm en de combinatie van de candles belangrijke informatie verschaft over het vervolg van de koers. Met name omkeerpatronen kunnen goed gebruikt worden om een trendomslag waar te nemen. Deze zijn onder te verdelen in enkelvoudige en meervoudige patronen.

1. Omkeerpatronen

1.1 Enkelvoudige omkeerpatronen

Enkelvoudige omkeerpatronen in de Japanse Candlesticks

We beginnen met de enkelvoudige omkeerpatronen. Deze bestaan uit slechts één individuele kaars, die afhankelijk van de plaats in de grafiek, top dan wel bodem, een mogelijke omkeer aankondigt. Dit zijn de krachtigste typen kaarsen die er bestaan.
We beginnen met de doji. Dit is een kaars, waarbij de openingskoers gelijk is aan de slotkoers en waarbij de koers gedurende de dag zowel hoog als laag geweest is. M.a.w. de koers verkeert in een soort evenwichtssituatie en kan twee kanten opgaan. Wanneer de doji aan de top verschijnt, wijst dit op een mogelijke daling. Wanneer de doji op de bodem verschijnt wijst dit juist op een mogelijke stijging.
De hanging man verschijnt op een top vaak na een gap en wijst op een mogelijke daling. De kleur van de kaars kan zowel zwart of wit zijn.
Wanneer deze kaars echter op de bodem verschijnt noemen we hem een hamer en ook hier kan de kleur zowel zwart als wit zijn. De hamer wijst op bodemvorming. M.a.w. de koers gaat weer stijgen oftewel de hamer timmert de koersen weer omhoog.
De vallende ster verschijnt op een top ook vaak na een gap en kondigt een daling aan. Op de bodem heet deze kaars een omgekeerde hamer en zoals de naam al aangeeft, wijst dit patroon op een mogelijke bodem, m.a.w. de koers gaat weer opveren.
Voor al deze omkeerpatronen geldt dat deze de volgende dag bevestigd moeten worden. In het geval van een topomkeerpatroon dient de volgende dag een lager gelegen liefst lange zwarte kaars gevormd te worden. Zo niet dan vervalt het dalingsscenario. In het geval van een bodemomkeerpatroon dient de volgende dag een hoger gelegen liefst lange witte kaars gevormd te worden. Zo niet dan vervalt het stijgingsscenario.

Voorbeeld Unilever:

Omkeerpatroon in Unilever

We hebben onlangs de c juli 55 teruggekocht en doorgerold naar de c juli 65. De vraag is nu: Gaat Unilever nu weer verder stijgen of belandt deze weer in een dalende trend? Dat is van belang voor onze schrijfstrategie. Op 14 febr jl. is in bijgaande grafiek een vallende ster gevormd. M.a.w. Unilever gaat weer dalen. Er kwam de volgende dag echter geen bevestiging in de vorm van een zwarte kaars, maar we zien wel dat Unilever nu verder langs de dalende weerstandslijn daalde. Afgelopen vrijdag volgde alsnog de bevestiging in de vorm van een lange zwarte kaars en Unilever daalde sterk. Deze gaat waarschijnlijk weer de steun op 57 testen. Rond deze steun moeten we de c juli 65 terugkopen. Veert Unilever dan niet op en gaat deze door de steun en stoploss op 57, dan moet deze alsnog verkocht worden.

1.2 Meervoudige omkeerpatronen

Combinatie-omkeerpatronen in de Japanse Candlesticks

De meervoudige omkeerpatronen bestaan uit een combinatie van twee of drie kaarsen achter elkaar, die afhankelijk van de plaats in de grafiek, top dan wel bodem, een mogelijke omkeer aankondigen. We concentreren ons op de belangrijkste formaties.
Allereerst is daar op de top de donkere wolk. Na een stijgende dag, waarbij een witte kaars gevormd is, opent de koers nog wel hoger, maar sluit uiteindelijk een stuk lager, waarbij de gevormde zwarte kaars meer dan 50 % in de vorige witte kaars dringt. Dit wijst op een mogelijke daling.
Als tegenovergestelde verschijnt op de bodem het doorboringspatroon. Hier dringt juist een witte kaars meer dan 50 % in een zwarte kaars. Dit wijst juist op een mogelijke stijging.
Op de top zien we regelmatig het bearish opslokpatroon. Hierbij wordt het lichaam van een witte kaars (of doji) bedekt door een zwarte kaars. Dit wijst op een mogelijke daling.
Als tegenovergestelde verschijnt op de bodem het bullish opslokpatroon. Hierbij wordt het lichaam van een zwarte kaars (of doji) bedekt door een witte kaars. Dit wijst op een mogelijke stijging. Bij zowel het bullish als het bearish opslokpatroon worden soms meerdere kaarsen bedekt en dat versterkt in dat geval de betekenis van dit patroon.
Tenslotte zien we op de top een wat minder regelmatig voorkomend, maar des te krachtiger omkeerpatroon, namelijk een avondster of nog zeldzamer een avond-dojister. Bij een avondster wordt een stijgende dag in de vorm van een witte kaars gevolgd door een opwaartse gap, waarbij een klein wit of zwart lichaampje in de vorm van een draaitol gevormd wordt. De derde dag volgt een neerwaartse gap en wordt een zwarte kaars gevormd. Wanneer het tweede lichaampje een doji is, spreken we van een avond-dojister. Een avondster wijst op een mogelijke daling.
Als tegenovergestelde verschijnt op de bodem de morgenster of de morgen doji-ster. Deze wijzen op een mogelijke stijging. Voor al deze omkeerpatronen geldt dat deze de volgende dag bevestigd moeten worden. In het geval van een topomkeerpatroon dient de volgende dag een lager gelegen liefst lange zwarte kaars gevormd te worden. Zo niet dan vervalt het dalingsscenario. In het geval van een bodemomkeerpatroon dient de volgende dag een hoger gelegen liefst lange witte kaars gevormd te worden. Zo niet dan vervalt het stijgingsscenario.

Voorbeeld AMSL:

Omkeerpatroon in AMSL

Op 18 okt vormde ASML een hamer rond de 27, waarna deze opveerde tot 35. Daarbij werd een avondster gevormd tussen 3 en 7 nov. De bevestiging kwam 8 nov met de vorming van een zwarte kaars en ASML ging verder naar beneden naar 22. Na weer opgeveerd te zijn naar 33, werd op 11-13 dec opnieuw een avondster gevormd en ASML ging weer verder naar beneden.

2. Praktijkvoorbeelden

Candlesticks in de S&P 500

De grafiek van de SP500 toont een zwarte lange kaars die een aantal voorgaande witte kaarsen bedekt. Dit is een bearish opslokpatroon en wijst op een mogelijk verdere daling. Dit beeld moet altijd de volgende dag bevestigd worden door de vorming van een lange zwarte kaars.

Candlesticks in de DJ Euro Stoxx 50

De grafiek van de DJ Euro Stoxx 50 index toont een niet-ideale hanging man. Deze is niet-ideaal aangezien het boven het lichaam uitstekende stokje van de hoogste koers (ook wel bovenschaduw genoemd) iets te lang is. Bovendien ontbreekt de voorafgaande gap. Het feit echter dat de hanging man precies op de dalende weerstandslijn gevormd is, compenseert alle gebreken en de bearish bevestiging komt dan ook met de vorming van twee zwarte kaarsen.

Candlesticks in de EuroNext 100

De grafiek van de Euronext 100 toont een vallende ster. Deze is precies gevormd op de dalende weerstandslijn en kondigt een verdere daling aan. De bevestiging op vrijdag dmv een zwarte draaitol is nog niet echt overtuigend, maar wel is de index weer afgeketst op de dalende weerstandslijn.

Candlesticks in de Next 150

De grafiek van de Euronext 150, de index voor middelgrote fondsen, toont tenslotte een avond-dojister. Dit is een zeer krachtig topomkeerpatroon op een hier tussentijdse top en kondigt een verdere daling aan.